Cá chết tiếp tục “du hành” khắp miền Trung
Khoảng
9h30 phút ngày 22/4, trên Quốc lộ 1A đoạn qua xã Diễn An, huyện Diễn
Châu, Đội 4, Phòng Cảnh sát Môi trường (PC49) Công an tỉnh Nghệ An đã
phát hiện ô tô BKS 63C-054.30 di chuyển hướng vào Nam có nhiều biểu hiện
nghi ngờ….
Qua kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện trên xe có 180 bì xác rắn đựng cá đã qua sơ chế và đang bốc mùi hôi thối, tổng trọng lượng 15 tấn. Tại thời điểm kiểm tra, tài xế Nguyễn Văn Vinh, SN 1977, trú tại huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang và chủ hàng Nguyễn Thị Trang, trú tại huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa không xuất trình được các giấy tờ chứng minh nguồn gốc của số cá nói trên. Theo khai nhận ban đầu của các đối tượng, số cá trên được thu gom tại cảng cá Diễn Ngọc, huyện Diễn Châu đang trên đường vận chuyển vào Nha Trang để làm nước mắm.
Qua kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện trên xe có 180 bì xác rắn đựng cá đã qua sơ chế và đang bốc mùi hôi thối, tổng trọng lượng 15 tấn. Tại thời điểm kiểm tra, tài xế Nguyễn Văn Vinh, SN 1977, trú tại huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang và chủ hàng Nguyễn Thị Trang, trú tại huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa không xuất trình được các giấy tờ chứng minh nguồn gốc của số cá nói trên. Theo khai nhận ban đầu của các đối tượng, số cá trên được thu gom tại cảng cá Diễn Ngọc, huyện Diễn Châu đang trên đường vận chuyển vào Nha Trang để làm nước mắm.
Phó
Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã ra công điện khẩn, nghiêm cấm việc tiêu
thụ, thu gom, vận chuyển, kinh doanh, sử dụng thủy, hải sản chết ở khu
vực miền Trung làm thực phẩm cho người và thức ăn cho gia súc, gia cầm.
Tuy
nhiên, công điện được phát đi vào chiều muộn ngày hôm qua 27/4 đã không
kịp ngăn những con cá chết chưa rõ nguyên nhân trên được đi “du hành”
khắp nơi, khi mà chỉ ít ngày sau khi xuất hiện hiện tượng cá chết hàng
loạt trôi dạt vào bờ biển Hà Tĩnh và Quảng Bình, người dân địa phương
thu gom cá chêt, giăng lưới, bắt cá lờ đờ, nghi nhiễm độc về bán cho
thương lái đông như… trảy hội.
Thương lái tiếp tục mua gom cá chết ở miền Trung, trong khi cá sống do ngư dân đánh về đang bị ép giá thê thảm.
Theo
lời kể của một người dân ở bãi Đá Nhảy, xã Thanh Trạch, huyện Bố Trạch:
“Hai ngày trước chồng tôi thấy cá nổi ra vớt một buổi cũng bán được 500
- 600 nghìn đồng. Dân vùng ni, vùng trong tê đi vớt đông lắm. Có người
còn được cả triệu bạc nữa.”
Khu
vực biển Lý Hòa và Nhân Thọ, xã Hải Trạch cũng có nhiều chiếc thuyền
thúng, thuyền nhỏ của ngư dân vẫn ra thả lưới để vớt các loại cá lờ đờ,
ngắc ngoải. “Họ thả lưới vớt cá chết nhiều hơn là cá sống, nếu cá mà còn
sống thì cũng ngắc ngư rồi. Nhiều người chỉ một buổi sáng đã gom được
vài yến cá chết, cá nhiễm độc”, một người dân ở xã Hải Trạch nói.
Cũng
theo những người dân địa phương, trong những ngày từ khoảng 23 - 26/4
vẫn có những xe đông lạnh của thương lái vào tận bãi biển để thu mua tất
cả các loại cá: từ cá nổi, cá chết cho đến cá ươn dạt vào bờ đều được
họ gom vào mua hết.
Mức
giá cá thường trung bình dao động từ 120 - 150 nghìn/kg thì nay cá nổi
được bán với giá 40 - 50 nghìn đồng/kg, cá thối ươn thì chỉ 20 nghìn
đồng/kg.
Khi
hỏi rằng số cá này được họ mua về sử dụng với mục đích gì thì tất thảy
người dân đều trả lời là… không rõ, chỉ nghe loáng thoáng rằng số cá này
sẽ được chở vào Nha Trang, hoặc cũng có thể là mang sang Trung Quốc.
Điều
đáng nói là dù những người dân ở đây đều biết rằng khả năng lớn cá chết
là do nhiễm độc, nếu ăn vào sẽ nguy hiểm đến tính mạng, nhưng vì mấy
tuần cá chết la liệt, cá sống không bán được cho ai nên khi nghe tin có
thương lái mua cá chết thì họ cũng muốn… tranh thủ để kiếm ít tiền trang
trải cuộc sống.
“Biết
rằng nếu ăn cá ni thì sẽ rất nguy hiểm, tuy nhiên thương lái mua với
giá khá cao nên chúng tôi cũng tranh thủ ra bắt về bán kiểm ít tiền chứ ở
nhà cũng chẳng biết mần (làm) chi cả”, một người phụ nữ chia sẻ.
Ông
Võ Văn Hưng - Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Trị cũng từng
khẳng định, rằng trong những ngày đầu, khi thấy hiện tượng cá chết rải
rác dạt vào bờ, người dân ven biển không hiểu nên đã lấy về sử dụng. Sau
đó, thấy hiện tượng cá chết nhiều bất thường, được chính quyền và Sở
NN&PTNT tỉnh khuyến cáo nên người dân đã không còn sử dụng chế
biến thành thức ăn.
Tương
tự như ở Hà Tĩnh, những ngày đầu bà con thấy cá chết dạt vào bờ biển
cũng gom vớt về chế biến, nhưng sau đó thấy cá chết nhiều một cách bất
thường nên đã không còn ai dám mang về nhà ăn nữa.
Tuy
nhiên, các nhà chức trách cũng cho biết, khả năng người dân “tiếc của”
hoặc “nảy lòng tham” thu gom cá lại đem bán hoặc thậm chí đào trộm cá
chết để tiêu thụ hoặc cấp đông chờ dư luận dịu xuống sẽ chế biến thành
nước mắm, mắm tôm tiêu thụ ra thị trường là có thể xảy ra.
Đặc
biệt là khi xuất hiện thương lái thu mua cá chết, cá ươn với giá cao
thì việc bà con đổ xô đi gom cá chết, vớt cá lờ đờ để bán là điều không
khó hiểu, nhất là bà con lại đang gặp cảnh khó khăn khi bán cá sống
không ai dám mua vì họ sợ ăn phải cá nhiễm độc.
Để
qua mặt được các lực lượng chức năng, nhiều thương lái đã chọn những
khung “giờ vàng” như vào tờ mờ sáng hoặc chiều tối để thu mua cá chết,
cá nhiễm độc.
Như
chiều tối ngày hôm qua 27/4, ông Nguyễn Hữu Hoài - Chủ tịch UBND tỉnh
Quảng Bình cho biết, có nhiều tàu cá, thuyền nan của ngư dân Hà Tĩnh vào
vùng biển các xã Quảng Phú, Cảnh Dương (huyện Quảng Trạch, Quảng Bình)
để đánh bắt hoặc thu gom các loại cá chết hoặc trong tình trạng lờ đờ.
Theo đó, Hải đội 2 biên phòng phối hợp với Đồn biên phòng Cảng Gianh đã vào cuộc, bắt quả tang 7 thuyền đang gom cá các loại.
Hay
trước đó, cuối giờ chiều ngày 26/4, ông Trần Đình Du, Phó Giám đốc Sở
NN&PTNN Quảng Bình cho biết, đơn vị này vừa cùng lực lượng Cảnh
sát Môi trường (Công an tỉnh Quảng Bình) phát hiện một xe đông lạnh của
thương lái đang thu mua cá của ngư dân vớt được ven biển thuộc xã Quảng
Thọ, thị xã Ba Đồn, tỉnh Quảng Bình.
Được
biết, chiếc xe đông lạnh này ở Hà Tĩnh và chủ xe cho biết mình không
mua cá đã chết mà chỉ mua cá sống và cá đang “lờ đờ”, sau đó số cá này
sẽ được đem đi bán lại.
Thậm
chí, các một số người dân cho biết, các thương lái đa phần là doanh
nghiệp chế biến nhỏ ở địa phương. “Nghe nói họ thu mua cá này về rồi
thuê nhân công làm vảy, ướp lạnh sau đó mang đi nhập ở các tỉnh không
xuất hiện cá chết để tiêu thụ”.
Chưa
kể, đối với những loại cá chết, cá ươn, nhiều khả năng sẽ được các
thương lái mua về “chế biến” ở dưới dạng làm thức ăn cho gia súc, hoặc
làm nước mắm cho người tiêu dùng.
Như
trước đó vào sáng 22/4, trên quốc lộ 1A địa phận huyện Diễn Châu, Phòng
cảnh sát môi trường (PC49) Công an tỉnh đã chặn chiếc xe tải hành trình
Bắc - Nam kiểm tra, phát hiện 180 bao tải đựng với tổng trọng lượng là
15 tấn cá đã qua sơ chế nhưng bốc mùi hôi thối, ruồi nhặng bu bám.
Làm
việc với cảnh sát, chủ hàng là bà Nguyễn Thị Trang (trú tỉnh Thanh Hóa)
và lái xe Nguyễn Văn Vinh (39 tuổi, trú tại Tiền Giang) khai số cá nói
trên được gom tại cảng cá Diễn Ngọc, huyện Diễn Châu (Nghệ An), song
không có giấy tờ. Họ đang trên đường vận chuyển số hàng này vào một tỉnh
ở miền Nam để làm nước mắm.
Người dân lo sợ một cuộc “đại khủng hoảng nước mắm”
Nhiều
người bày tỏ sự lo ngại rằng sợ ăn phải cá nhiễm độc, họ có thể tạm
thời ngưng ăn các loại hải sản, cá biển đông lạnh… Nhưng nếu như cá
nhiễm độc được đem đi làm nước mắm thì thực sự rất khó phát hiện và
phòng tránh.
Theo
ThS.BS Trần Ngọc Lưu Phương, không có cách gì để loại bỏ độc tố trong
những con cá chết do nhiễm hóa chất độc hại, kim loại nặng hoặc chất tẩy
rửa mạnh…
.
Việc cá chết tiếp tục “du hành” khắp nơi, liệu có nguy cơ xảy ra khủng hoảng nước mắm?
Kể
cả các phương pháp chế biến hải sản chết thành dạng khô hay đem làm
mắm, nước mắm thì cũng không thể đào thải được độc chất nếu có. Do đó
khi ăn phải những loại này vẫn còn nhiều nguy cơ gây hại tới sức khỏe.
Hoặc
cũng có thể xuất hiện hiện tượng tích lũy trong cơ thể do không thải ra
ngoài được, lâu dài sẽ gây rối loạn chuyển hóa hoặc rối loạn hoạt động
chức năng các cơ quan trong cơ thể.
Những
con cá chết bất thường đến nay chưa rõ nguyên nhân vì sao, nhưng vẫn có
khả năng chúng xuất hiện trong chính bữa cơm hàng ngày của người dân,
không phải ngay trong thời điểm này mà có thể là sau một thời gian nữa,
dưới dạng là những bát nước mắm chấm “thơm ngon”.
Do
vậy, nếu vẫn còn những tên thương lái vô lương tâm, những người dân bất
chấp kém hiểu biết và các cơ chức năng tỉnh thiếu chặt chẽ trong việc
quản lý thu gom, tiêu hủy cá chết và kiểm soát xe thương lái thu mua cá
chết với giá cao thì nỗi lo sợ của người dân về một cuộc “đại khủng
hoảng nước mắm” chắc chắn sẽ không thừa.
Nhiều
người còn cho rằng ngoài việc nhịn ăn cá biển và hải sản trong một thời
gian thì có thể sẽ phải nhịn ăn nước mắm trong vòng vài năm để phòng
tránh nguy cơ “nhiễm độc”, chỉ có điều không biết sẽ phải đun nấu bằng
gì, khi nước mắm vốn đã là một gia vị khó thiếu được trong mỗi bữa ăn.
Nhất
là khi trong thời gian tới, khi có kết luận chính thức về việc cá chết
bất thường mà nguyên nhân trực tiếp lại là độc tố từ các loại hóa chất
do con người thải ra môi trường thì quả thật, đến lúc đó mọi chuyện cũng
đã quá muộn!
Huyền Trân
Huyền Trân
No comments:
Post a Comment