Người dân VN không còn xa lạ gì với cái cảnh nắn đường cho tiện
việc giao thông đi lại vừa tiết kiệm thời gian, tiền bạc vửa làm đẹp khu
phố hay toàn thành phố. Nhưng… nói vậy mà không phải vậy.
Khi mới bắt đầu đo vẽ bản đồ làm quy hoạch, con đường thường được vẽ rất
đẹp, rất hợp tình hợp lý và người dân sẵn sáng ủng hộ. Tất nhiên chẳng
ai muốn đang êm nhà ấm chỗ lại bị phá đi, tìm đến một nơi khác. Người VN
có câu “ba lần dọn nhà bằng một lần cháy nhà”, vậy mà phải phải phá dỡ
một phần hay di dời toàn diện sẻ ảnh hưởng rất lớn tới toàn bộ cuộc sống
của mọi người trong gia đình. Nhưng nếu đó là lợi ích chung của xã hội,
người dân vui vẻ làm theo. Nhưng khi con đường được thực hiện, người ta
lại nhận thấy nó bị bẻ cong để thực hiện lợi ích của một “nhóm lợi ích”
hoặc cố tình né tránh nhà một quan chức nào đó, tất nhiên sẽ bùng nổ
bất bình vì sự gian lận.
Chuyện bẻ cong đường tại Hà Nội đang làm dư luận nóng như lò lửa, chưa
biết thực hư ra sao. Thật ra chuyện này đã từng xảy ra ở rất nhiều địa
phương, gây ra nhiều tai tiếng và phẫn nộ. Trước khi nói đến chuyện ở Hà
Nội, hãy lấy một thí dụ gẩn nhất và cụ thể nhất.
- Chủ tịch tỉnh Vĩnh Long bẻ cong đường
Sáng 10-8-2013, cơ quan chức năng ở tĩnh Vĩnh Long đã chính thức ra quân
đập phần nhà xây vượt quá giấy phép của ông Phạm Văn Đấu, nguyên Chủ
tịch UBND tỉnh Vĩnh Long, để mở rộng vỉa hè đường Bạch Đàn (TP Vĩnh
Long) cho đúng theo dự án đã phê duyệt là 4,5 mét.
Nguyên do là vào năm 2008, trong thời gian giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh
Vĩnh Long, ông Phạm Văn Đấu cho xây nhà to lớn trên đường Bạch Đàn nhưng
có một số phần vượt giấy phép, phạm vào đất dự án mở đường Bạch Đàn.
Năm 2009, cán bộ thiết kế thi công và thẩm định của Sở GT&VT tỉnh
Vĩnh Long dù biết Chủ tịch UBND tỉnh xây nhà không đúng theo giấy phép
được cấp nhưng vì “sợ uy” ông Chủ tịch tỉnh nên đã né ngôi nhà, bóp vỉa
hè nhỏ lại chỉ còn khoảng 3 mét.
Tất nhiên những kiểu tránh né nhà quan sẽ làm thiệt hại cho gia đình
những anh dân thường. Nhà quan đang ở trong hẻm bỗng được “nắn” lại để
“nhảy ra” mặt đường, nhà anh dân đen bỗng “chui vào” trong ngõ hẹp. Như
thế không ức sao được! Cho nên những vụ kiện tụng um xùm diễn ra và tứ
đó mối liện hệ giữa quan và dân ngày càng sa sút trầm trọng.
Hợp cùng nhiều sự việc ngang tai trái mắt khác, khiến người dân và quan chức bỗng trở thành thù địch.
Sự việc xảy ra tại Đồng Cù Lao, xã Bắc Sơn (Thạch Hà – Hà Tĩnh) vừa xảy ra trong tuần này là một bằng chứng rõ ràng nhất
- Dân bao vây phá nhà cán bộ đốt xe máy trong đêm
Sự viêc này có nhiều tình tiết, tuy nhiên, tóm tắt gọn lại cũng chỉ vì
chuyện đất đai, người dân xã này không đồng ý với chính quyền địa phương
làm hay không làm khu nghĩa trang mà hàng trăm người dân thôn Trung Sơn
cùng một số thôn khác thuộc xã Bắc Sơn đã kéo lên xã phản đối rất nhiều
lần. Ông Nguyễn Văn Châu (57 tuổi, ở tại xóm Trung Sơn) nói rằng, người
dân nơi đây hầu hết là từ xã Thạch Đồng (TP. Hà Tĩnh) vì không có đất
nên mới lên đây khai hoang từ những năm 1965. Ông kể: “Trước đây, vùng
đất này chỉ là một đồi núi hoang vu, hẻo lánh, chúng tôi gây dựng từ hai
bàn tay trắng. Nay họ lại bỗng dưng lấy làm dự án, mà toàn bộ số đất đó
lại là đất nông nghiệp, đất trồng hoa màu của dân. Giờ lấy đi thì chúng
tôi biết dựa vào gì mà làm ăn sinh sống”.
Thậm chí, nhiều cuộc phản ứng quyết liệt đã gây ra đổ máu. Họ ào lên rồi lấy toàn bộ giấy tờ, sổ sách liên quan xé nát.
Việc phản đối của người dân thôn Trung Sơn đã lên tới đỉnh điểm, chiều
10/4, công an thực hiện lệnh bắt anh Trương Văn Trường (SN 1984), nguyên
là trưởng thôn Trung Sơn. Nhiều người dân đã tập trung, không những
không cho công an thực thi nhiệm vụ mà người dân còn bắt giữ, đánh đập 4
công an.
Tình thế buộc Công an tỉnh phải điều động hơn 100 nhân viên cảnh sát để giải cứu.
Sự việc không chỉ dừng lại ở đó, vào tối cùng ngày, hàng trăm người dân
lại đập phá tài sản tại trụ sở UBND xã Bắc Sơn, đốt xe, dùng đá ném vào
nhà một số cán bộ xã như nhà của chủ tịch, bí thư, cán bộ đoàn, công an
xã.
- Cán bộ sợ quá xin nghỉ việc, không dàm ngủ ở nhà
Sau việc này, ngày 10/4 hàng trăm người dân quá khích đã phá nhà, đốt xe
của gia đình cán bộ. Nhiều cán bộ xã Bắc Sơn (Thạch Hà, Hà Tĩnh) không
dám ngủ ở nhà vào ban đêm, số khác đang muốn nghỉ việc.
Sáng 13/4, ông Trần Bá Hoành – Chủ tịch xã Bắc Sơn (Thạch Hà – Hà Tĩnh)
cho phóng viên báo chí biết: "Ba ngày nay, tinh thần của cán bộ cốt cán
xã vẫn đang rất hoang mang, lo lắng. Một số người có ý định xin nghỉ
việc. Họ sợ người dân quá khích lại tiếp tục tấn công nên dặn dò người
thân không nên đi ra ngoài. Nếu có việc gì cần thì phải có người đi
cùng, tránh những hậu quả đáng tiếc. Riêng với gia đình tôi thì ngày vẫn
ở nhà nhưng khi trời tối thì tôi đưa mọi người tới nhà người thân ở xã
dưới để trú ngụ. Thành viên gia đình luôn trong trạng thái bất ổn, hoang
mang".
- Trưởng công an xã xin thôi việc sau vụ dân phá nhà, đốt xe
Chung tâm trạng với Chủ tịch xã, ông Nguyễn Khắc Sơn, Trưởng công an xã
cũng cho biết, đồ đạc của gia đình ông bị người dân đập phá, xe máy bị
đốt. Ông kể:
“Tôi nghe nói một số nhà cũng bị người dân đập phá như nhà tôi, nhưng
tôi không dám qua. Sau sự việc này, họ hàng, người thân cũng đến an ủi
người trong nhà. Hiện gia đình tôi vẫn ở nhà, vào buổi tối thì có thêm
anh em qua ở cùng”.
Ông Sơn cho biết thêm: "Mọi thứ đồ đạc có giá trị thì đã bị hư hỏng
nặng, những thứ còn sót lại tôi đã mang đi gửi. Với những người thân tới
chơi, xe máy cũng phải gửi ở nhà hàng xóm. Và tinh thần luôn chuẩn bị
rút lui nếu có dân tấn công".
Ông Nguyễn Hoài Việt, Trưởng công an huyện Thạch Hà cho rằng có một số
đối tượng cầm đầu kích động người dân nên đang “điều tra để xử lý”.
Dù thế nào thì sự việc này cũng chứng tỏ vấn đề nhà đất không được dân
đồng tình đã làm bùng lên sự phẫn uất của người dân. Còn gì cay đắng hơn
khi các quan chức bị người dân đốt nhà, phá xe, luôn phải đề phòng
người dân tấn công bất cứ lúc nào.
- Nhà của công là nhà của ông
Các quan tham lại có những kiểu lợi dụng nhà đất của nhà nước làm của
riêng mình. Có nhiều “mánh” của các quan tham hè nhau chiếm nhà chiếm
đất. Ngay cả khi nghỉ hưu rồi cũng còn “cố đấm ăn xôi” không chịu trả
nhà cho nhà nước.
Chứng cớ rõ ràng nhất là cách đây vài năm, cả Hà Nội xôn xao bình luận
chuyện một quan chức cấp cao HN đã nghỉ hưu, không chịu trả lại ngôi
biệt thự tọa lạc ở một con phố cổ, với lý do không có nhà ở. Không biết
ngôi biệt thự cổ đó giờ được giải quyết ra sao. Thì nay, vụ việc nhà
công vụ lại nổi sóng. Nói một cách nôm na là theo đúng luật thì ở nước
nào cũng vậy, khi anh làm lớn, được chính phủ cấp nhà cho ở, nhưng khi
anh về hưu thì phải trả lại nhà cho nhà nước. Cái luật quá rõ ràng như
vậy song có nhiều quan viện hết lý do này lý do khác, viện hết thông tư
này đến quy định kia để “ở chày ở cối” lại căn nhà không phải của mình.
Thậm chí có vị từng là Thứ trưởng hẳn hoi, còn hỏi một câu hỏi có phần… lẩm cẩm trên cả sự lẩm cẩm rằng: Trả nhà rồi, mình biết ở đâu?
Khiến cho một quan chức hưu trí khác, TS Lê Đăng Doanh, nguyên Viện
trưởng Viện Quản lý Kinh tế TƯ trong trả lời phỏng vấn báo Tiền phong
(ngày 24/3) phải đặt câu hỏi: Trả lời như vậy khó chấp nhận được.
Bảo trả nhà không biết ở đâu. Vậy trước kia anh ở đâu? Trước khi được
phân nhà công vụ, chả nhẽ anh ở ngoài đường sao?
Nhiều ông về hưu, không còn ở nhà công vụ nữa vì đã chuyển về quê hoặc
đi nơi khác sinh sống. Nhưng nhà được để lại cho con cháu toàn quyền sử
dụng như trường hợp của ông Hứa Đức Nhị, nguyên Thứ trưởng bộ Nông
nghiệp – Phát triển nông thôn, giữ căn nhà số 503 – B1 Hoàng Cầu cho con
trai; ông Hồ Xuân Hùng, nguyên cán bộ cao cấp của văn phòng Chính phủ
có căn nhà số 302 – B2 cũng giao cho con ở…
- Chỉ có vài người trả lại nhà trong số 80 căn
Lạ một điều, các ông ấy đều từng là quan chức, chắc chắn phải có trình
độ nhận thức, am hiểu những quy định, tính chất và đặc thù nhà công vụ,
mà lại không nhìn rõ được sự khác biệt hoàn toàn giữa nhà công vụ và nhà
sở hữu.
Chính vì cái công – tư tù mù không minh bạch từ trong nhận thức, hay bởi
cái cơ chế bao cấp khiến cho người ta có tâm lý nghiễm nhiên biến nó
thành nhà riêng, nhà tư của mình và chây ỳ không muốn trả lại? Người cho
con cái ở, người khóa cửa để đấy, người hưu trí rồi vẫn ở như nhà
riêng. Thậm chí có trường hợp người đã chết, vợ con “thừa kế” chỗ ở.
Trong số 80 căn nhà công vụ khu Hoàng Cầu chỉ có 2-3 người đã trả lại
nhà.
- Liêm sỉ, vi phạm đạo đức, chuẩn mực xã hội đang dần mất đi
Sự chây ỳ hay thắc mắc của các quan chức đã nghỉ hưu không muốn trả lại
nhà công vụ, gây nên cái nhìn không đồng tình, của ngay những quan chức
đồng sự, hoặc những đại biểu quốc hội.
Ông Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên- Môi trường nói thẳng: Cán
bộ về hưu vẫn giữ nhà công vụ là trái luật, nếu không thu hồi được có
thể dùng đến biện pháp cưỡng chế. Vì chúng ta có thể cưỡng chế đối với
người dân, không có lý do gì lại không cưỡng chế với những cán bộ về hưu
cố tình làm trái luật. Không nên vì nể hay vì một mối quan hệ nào đó mà
phải quyết tâm làm (ĐSPL, ngày 27/3).
Còn Gs Nguyễn Minh Thuyết (nguyên Phó Chủ nhiệm UB Văn hóa, Giáo dục, Thanh Thiếu niên và NĐ của QH): Nhà công vụ không phải “lộc” để chia cho con cháu. Có thể nói đây là hành vi chiếm dụng tài sản nhà nước.
Trong khi ĐBQH Dương Trung Quốc lưu ý: Đang có sự lạm dụng trong
việc quản lý công sản của nhà nước, cả trong chính sách lẫn thực thi và
thiếu gương mẫu của người lãnh đạo. Trước đây cha ông ta rất quan tâm
tới liêm sỉ, sợ nhất là vi phạm đạo đức, chuẩn mực xã hội. Nhưng giờ
điều đó đang dần mất đi, ít được quan tâm hơn, đặc biệt với tầng lớp
quan chức (Tiền Phong, 21/3)
Liệu những tiếng nói trên có đủ để thay đổi nhận thức các vị quan chức hưu trí đang ở nhà công vụ? Con số này đã tới 200 nhà.
Chẳng lẽ, câu khẩu hiệu “Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật” cần được mở ngoặc để thêm cụm từ: Trừ một số quan tham?
- Đến chuyện “đường cong mềm mại” của Hà Nội rối như mớ bòng bong
Dẫn chứng những sự việc trên đây để bạn đọc thấy được cái “ung nhọt”
biến nhà đất của nhà nước thành nhà mình đã có “truyền thống” từ lâu. Nó
còn lan rộng đến cả những con đường quy hoạch, ban đầu vẽ vời rất đẹp
không kém phần “hoành tráng” và đã được chính phủ phê duyệt đàng hoàng.
Nhưng đến khi thực hiện thì “bỗng dưng” nó cong vòng như cái ghi đông xe
đạp khiến người dân và nhiều quan chức cũng ngẩn ngơ. Đó chính là tình
trạng hiện nay tại con đường Trường Chinh giữa lòng thủ đô Hà Nội mà
người dân nói “đó là đường của ông”. Chắc chẳng cần phải giải thích rõ
ra là con đường đang thẳng bị bẻ cong để nhà của các quan to không bị
giải tỏa, cứ ấm ổ nằm yên vị, còn nhà của mấy anh dân đáng lẽ không bị
phá dỡ lại bị… phá tùm lum! Đó là dư luận của người dân không chỉ ở
thành phố thủ đô mà đang lan rộng ra cả nước.
Nói đến chi tiết về sự bẻ cong con đường này, quả thật quá rối rắm. Đến
ngay người ở VN cũng lùng bùng cái lỗ tai. Hết ngã tư này đến ngã tư
khác, hết văn bản này đến văn bản kia, người dân ú ớ như lạc vào ma
trận. Quan Thanh tra nói chưa nhận được đơn khiếu kiện gì của ai. Thế
nhưng, khi tiếp xúc với những người dân sống tại đường Trường Chinh,
thuộc tổ 40 phường Khương Thượng, quận Đống Đa thì họ một mực khẳng
định, trong suốt thời gian qua, họ đã gửi đi rất nhiều đơn thư, trong đó
có gửi cho cả Thanh tra Chính phủ và Tổng Thanh tra Chính phủ, vậy câu
hỏi đặt ra là, tại sao dân đã gửi đơn mà Thanh tra Chính phủ lại không
nhận được?
Ông Nguyễn Tâm Trinh – nguyên Phó Tư lệnh Binh chủng Rada – Quân chủng
Phòng không – Không quân cho biết: “Chúng tôi rất bức xúc về đường cong
vô lý này. Bức xúc hơn nữa khi những người có thẩm quyền lại dám phát
ngôn đó chỉ là một đường cong mềm mại. Cũng chính vì sự bức xúc ấy, từ
tháng 3/2011 đến tháng 3 năm 2014, chúng tôi đã làm đơn gửi đi khắp nơi,
gửi cho không thiếu một cơ quan liên quan nào, thậm chí gửi cho cả Chủ
tịch nước, Tổng bí thư, các Phó thủ tướng, Chủ tịch UBND, HĐND thành phố
Hà Nội, Bộ Quốc phòng, Bộ Xây dựng, Bộ GTVT và các sở, các ngành, các
quận liên quan…”.
Những chuyện ông nói gà bà nói vịt quả là đau đầu. Vậy xin tóm tắt cho dễ hiểu bằng vài sự kiện rõ ràng nhất.
Từ quyết định đầu tiên đến khi thực hiện
Theo Quyết định 108 được Thủ tướng phê duyệt vào ngày 20/6/1998, quy
hoạch chung Thủ đô đến năm 2020, dự trù hướng của tuyến đường Trường
Chinh là chạy thẳng dài khoảng 2,2km, có mặt cắt ngang quy hoạch rộng
53,5m.
Tuy nhiên, khi thực hiện thì con đường Trường Chinh bị uốn cong khoảng
800 mét khi qua khu đất của Quân chủng Phòng không Không quân, đoạn từ
Hồ Hố Mẻ đến Cống chéo sông Lừ. Rõ ràng con đường bị uốn cong là đề
tránh những ngôi nhà của tướng tá cao cấp của Quân đội mà cụ thể là đơn
vị Phòng không Không quân
Ông Nghiêm Việt Anh nhà ở ngay gần đường Trường Chinh cho biết: “Tránh
một cái đọan là khoảng mấy trăm mét có các biệt thự của các ông tướng
trong đó có Nguyễn Đức Phát, Phó tổng tham mưu, rồi có Trung tướng Phạm
Tuân, có đại khái là năm ông tướng đấy. Thật ra thì cũng không phải là
cái nhà của các ông ấy bỏ tiền ra xây từ ngày xưa mà thực tế đấy là
những nhà công vụ, công lao do quân đội xây bằng cái tiền của dân, tiền
của quốc phòng và sức của bộ đội, sức lính thôi.” “Thành thử ra người ta
vì cái quyền cao chức trọng, áp lực của bộ quốc phòng, áp lực đến Thành
phố Hà Nội, chắc không phải tự nhiên thành phố thỏa thuận từ đường
thẳng xuống đường cong thế đâu mà chắc lợi ích gì đấy đã thỏa thuận phía
trong”.
Ông Nguyễn Tâm Trinh – nguyên Phó tư lệnh Quân chủng PKKQ (ở tại số 10 ngõ 150 Trường Chinh) xác nhận: “Có những nhà quan chức được xây cao hơn 10 tầng để cho thuê làm văn phòng, bệnh viện”.
- Tác giả “đường cong mềm mại”
Để trả lời dư luận cả nước, đặc biệt là ở Hà Nội đang hết sức phẫn nộ
với việc đường Trường Chinh đang thẳng bỗng dưng bị "bẻ cong" một cách
khó hiểu, chiều 8-4 vừa qua, tại buổi giao ban báo chí do Ban Tuyên giáo
Thành ủy Hà Nội tổ chức, ông Dương Đức Tuấn – Phó Giám đốc Sở Quy hoạch
– Kiến trúc Hà Nội đã giải trình những vấn đề liên quan đến đường
Trường Chinh đang thẳng thành cong. Ông viện dẫn rất nhiều lý do, khi
trả lời báo chí ông Tuấn bào chữa rằng: thực chất con đường này có cong,
tuy nhiên, đó chỉ là một đường cong mềm mại!
Tức khắc câu trả lời của ông Phó Giám đốc Sở Quy hoạch – Kiến trúc Hà
Nội đã bị phản đối quyết liệt, ngay cả Ông Đào Ngọc Nghiêm – Phó chủ
tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Hà Nội cũng cho rằng: “ không thể
nói là đường Trường Chinh cong mềm mại hay cong linh hoạt”. Và một anh
phóng viên trẻ ở Sài Gòn ngồi ở quán cà phê vỉa hè tán dóc: “Trong xây
dựng làm gì có kiểu “đường cong mềm mại”? Ông Phó Giám đốc Sở Quy hoạch –
Kiến trúc Hà Nội nên làm nghề viết báo, nhất là những chuyên mục về các
em showbiz Việt. Các ông nhìn bản đồ xem đường cong này có giống y
chang đường cong mềm mại của Ngọc Trinh không”?
- Chính quyền Hà Nội phải có trách nhiệm
Người dân dân tổ 40 nhấn mạnh sẽ khiếu kiện đến cùng, Hà Nội phải có
trách nhiệm với vấn đề này”. Phó Tổng Thanh tra Chính phủ (TTCP) Trần
Đức Lượng khẳng định nếu Thủ tướng CP giao, cơ quan này sẽ vào cuộc làm
rõ thông tin nghi án đường Trường Chinh bị bẻ cong.
Trong khi đó sáng 15-4, bên lề buổi họp Ban chấp hành Đảng bộ Thành phố
Hà Nội, ông Phạm Quang Nghị – Bí thư Thành ủy Hà Nội – nói với báo chí
“Tôi muốn khẳng định việc điều chỉnh quy hoạch đường Trường Chinh không
có một dấu hiệu tiêu cực nào. Việc này xuất phát từ nhu cầu chính đáng,
nó giảm được chi phí, bớt ảnh hưởng cuộc sống người dân…”
Ông Đào Ngọc Nghiêm – Phó chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Hà
Nội cho biết quan điểm: “Muốn biết có lợi ích nhóm hay không thì phải
điều tra thêm. Nhưng rõ ràng sự bẻ cong này đã là điều chỉnh rồi. Mục
tiêu của điều chỉnh là cái gì thì cần phải làm rõ chứ không thể nói là
không hay có lợi ích gì cả. Dứt khoát ở đây là có sự điều chỉnh. Điều
chỉnh vì mục tiêu gì? Mà đất an ninh quốc phòng thì phải xem xét đây là
đất nhà ở công vụ hay đất gì”?
Chúng ta hãy chờ xem UBND TP Hà Nội hoặc Tổng Thanh Tra “xem xét” việc
này đi tới đâu và đường cong mềm mại có được trả lại sự thẳng tắp của nó
không? Câu chuyện đường Trường Chinh còn nhiều diễn biến phức tạp,
nhiều cuộc “đấu trí” và “đấu lý” trái ngược không kém phần hấp dẫn, chưa
biết bao giờ mới đến hồi kết. Ban vui lòng chờ nhé.
Văn Quang – 18-4-2014
No comments:
Post a Comment